سمنان- بالا آمدن آب در روستای فولاد محله شهرستان مهدی‌شهر سبب بروز خسارات زیادی به مردم و زمین‌های زراعی و طبیعی شده است، بلای طبیعی که ۱۰ سال پیش نیز به جان این منطقه افتاده بود.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- محمد حسن مقدم نیا، فولاد محله یا آن‌طور که مردمش می‌گویند پولاد محله یک روستای بسیار زیبا در ۵۰ کیلومتری شمال مهدی‌شهر به سمت مازندران و در بخش شهمیرزاد است. روستایی که دامداری و کشاورزی قوت غالب مردمش را تأمین می‌کند اما سال‌ها است یک مشکل مشابه به مردم این روستا ضربه می‌زند.
سال ۸۹ بود که بالا آمدن سطح آب باعث بروز خسارات زیادی به مردم فولاد محله شد یک بار دیگر نیز این اتفاق البته در سطحی محدود در سال ۹۲ رخ داد اما با فرارسیدن پاییز ۹۹ یک بار دیگر بالا آمدن آب که علل مختلفی از جمله بارش باران و عدم ظرفیت چاه‌ها و مسیل‌ها برای عبور آب به خارج روستا، ماندن آب باران در روستا، سرازیر آب از البرز شمالی به سمت البرز جنوبی در ذخایر آب زیرزمینی و … دارد، سبب بروز خساراتی به این مردم سخت‌کوش شد.
نابودی روستا
طبیعتش به روستاهای مازندرانی می‌ماند حتی زبان مردمش، اما این روزها اقتصادشان هم در گیر و دار بالا آمدن آب به‌سان یک سیلاب فصلی، دچار خسران شده است. آن‌طور که ایمانی رئیس شورای اسلامی فولاد محله به خبرنگار مهر، می‌گوید: سطح بالا زدگی آب آنقدر زیاد است که بسیاری از درختان از آب زیاد دچار خفگی و خشکی شده‌اند.
آن‌طور که رئیس شورای اسلامی فولاد محله می‌گوید: بسیاری از قنوات و چاه‌ها و مسیل‌های آب بارش باران در این روستا به مرور زمان نیازمند لایروبی شده‌اند اما طی سال‌های اخیر کاری برایشان صورت نگرفته است و در نتیجه با یک‌بارش باران میزان زیادی آب در روستای فولاد محله انباشته می‌شود و باغات و مزارع و حتی دامداری‌ها و زندگی مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
وی با بیان اینکه آب منطقه‌ای سمنان باید رویه خود را نیز تغییر دهد و اجازه برداشت از چاه‌های فولاد محله را صادر کند تا سطح آب پایین برود و بتواند آب باران جایگزین آن شود، بیان کرد: موضوعی که مسئولان استان سمنان به آن توجه ندارند این است که میزان بارندگی در فولاد محله بسیار بیشتر از میانگین کل استان است در نتیجه باید تمهیدات ویژه در این روستا اندیشیده شود.
خشکیدن درختان
اگر ۱۰ سال پیش که چنین معضلی در فولاد محله رخ داد مسئولان دست به کار می‌شدند امروز شاید شرایط برای این روستا اینگونه رقم نمی‌خورد و شاهد نابودی بسیاری از مزارع و باغات در این محله حاصلخیز نبودیم. محله‌ای که ارتزاق مردمش از زمین است.
خشک شدن برخی از باغات و درختان جنوب روستا، موضوعی است که مورد تأیید بخشداری شهمیرزاد و همچنین شورای اسلامی فولاد محله قرار گرفته است. درختانی که خود بار زندگی و حیات در این منطقه را به دوش می‌کشند و در عین ۱۰ سال بی تدبیری مسئولان استان سمنان متأسفانه در ورطه نابودی هستند.
مدیریت بحران
فرماندار مهدی‌شهر اخیراً در نشستی با بیان اینکه ورود جدی دستگاه‌های اجرایی عضو مدیریت بحران در راستای رفع این چالش الزامی است، بیان کرد: لایروبی قنات‌های فولاد محله می‌تواند در رفع مشکل بالا آمدن سطح آب و کاهش میزان خسارات مؤثر واقع شود.
عبدالرضا میقانی با بیان اینکه حوزه آبخوان منطقه فولاد محله از منابع آبی چشمه‌علی دامغان است لیکن بر اساس قانون جز مناطق ممنوعه ازنظر برداشت از آب‌های زیرزمینی محسوب می‌شود، گفت: بر اساس نظر کارشناسان، سنگ کف زمین در روستای فولاد محله بالاتر از حد معمول است و لذا یکی از مشکلات بالا آمدن آب سطحی در روستا، مرتبط با این مقوله است.
وی همچنین افزود: برای مساعدت در رفع مشکل تخلیه آب از منازل مردم روستای فولاد محله، یک دستگاه پمپ کف کش از سوی استانداری در اختیار دهیاری فولاد محله قرارگرفته است از سوی دیگر طی چند ماه گذشته اقداماتی از سوی برخی دستگاه‌های مسئول در این روستا به انجام رسیده که لازم است در ابتدا، اصل موضوع به فرجام رسیده و سپس اقدامات اصلاحی انجام شود.
عذر خواهیم!
این روزها که کار از کار گذشته و آنچه نباید می شده، مسئولان استان سمنان در تکاپوی برگزاری جلسات برای رفع معضل و مشکلات پیرامون آن در فولاد محله هستند و واکنش‌ها به این موضوع همچنان ادامه دارد تا جایی که منوچهر فخری معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار سمنان با اذعان به اینکه بالا آمدن آب در فولاد محله ۱۰ سال پیش نیز رخ داده است، گفت: از مردم این روستا عذرخواهی می‌کنیم!
فخری که تلویحاً به غفلت در بین مسئولان استان سمنان اشاره می‌کند، می‌افزاید: خشکسالی‌های چند سال اخیر سبب شد تا در انجام لایروبی قنوات و مسیل رودخانه‌ها دچار غفلت شویم و نتیجه این غفلت را نیز در بارندگی‌های سال ۹۷ و جاری شدن سیل در مناطق مختلف استان مشاهده کردیم.
ارائه راهکارها
معاون استاندار سمنان اما درباره راهکارهای موقت انجام این کار، می‌گوید: پس از لایروبی این دو حلقه چاه که توسط دهیاری، شورای اسلامی روستا و مشارکت مالکان آن انجام خواهد شد، سازمان آب منطقه‌ای سمنان نیز می‌بایست دو حلقه چاه جدید را پس از مکان‌یابی مناسب حفر و در مواقع ضروری و بحران از آن‌ها استفاده کند.
فخری با بیان اینکه با مدیریت جهاد کشاورزی و مشارکت مالکان مقرر شد تا لایروبی قنوات روستا نیز انجام شده و همچنین زهکشی روستای فولاد محله نیز در دستور کار دستگاه مربوطه قرار گیرد، گفت: بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان، با آمادگی کامل تلاش کند تا از هم اکنون افراد زیان دیده در این مشکل را شناسایی و برای رفع مصائب مردم و جبران خسارت آنان اقدام کند.
مسئولان محلی در فولاد محله خواستار برنامه بلند مدت عملیاتی علمی و کارشناسی، انجام مطالعات کارشناسی، زهکشی و اجازه برداشت آب از چاه‌های منطقه و لایروبی هستند. موضوعی که خیلی دیر به فکر مسئولان استان سمنان رسیده آن هم وقتی مردم متضرر شده‌اند.
عدم لایروبی قنوات روستا یکی از دلایلی است که سبب بالا آمدن سطح آب در روستای فولاد محله شده و این در حالی است که مدیران مسئول در این زمینه پاسخی به درخواست خبرنگار مهر برای مصاحبه ارائه نکرده‌اند. گفتنی است این مسئولان ۱۰ سال فرصت داشتند تا با همکاری هم لایروبی قنوات و چاه‌ها و مسیل‌های فولاد محله را انجام دهند ولی این کار را نکرده‌اند.
مکاتبه با وزیر
معاون شرکت آب منطقه‌ای سمنان دیگر مسئولی است که درباره راهکارهای عملی برای رفع معضل بالا آمدن آب در فولاد محله اظهار نظر کرده است وی با بیان اینکه گزارشی با عنوان درخواست لغو ممنوعیت برداشت آب از منابع آبی فولاد محله به وزارت نیرو ارسال شد، تاکید کرد: بر اساس موقعیت حساس و بحرانی منطقه، این سازمان اجازه پمپاژ و برداشت آب از چاه‌های روستا را صادر خواهد کرد.
حمید احسانی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر بیان کرد: حفر چاه به جای قنات در فولاد محله منع قانونی ندارد اما پیشنهاد می‌شود به جای حفر چاه، قنوات موجود را لایروبی کنند همچنین باید مطالعات مربوط به زهکشی انجام و سپس در کوتاه‌ترین زمان این اقدام انجام شود.
تا زمانی که مسئولان بخواهند اجازه حفر چاه و مطالعات زهکشی و لایروبی قنوات و … را انجام دهند به نظر می‌رسد چند ماه و یا حتی سالی طول بکشد تا آن موقع گویا مردم باید دعا کنند که باران نیاید! آن هم در یکی از خشک‌ترین استان‌های سراسر کشور.
تبدیل نعمت به نغمت
یک کنشگر مسائل اجتماعی و اقتصادی با بیان اینکه در هر جای دیگر چنین موردی را نعمت می‌دانستند و طی ۱۰ سال اقدامات ساختاری را انجام می‌دادند که بتوانند از این آب با برکت استفاده بهینه کنند، گفت: متأسفانه در استان سمنان اینگونه نیست اینجا ابتدا باید اتفاقی رخ دهد و سپس سال‌ها تکرار شود تا مسئولان تازه آن را بفهمند و برای رفع آن جلسه برگزار کنند.
علی رضا معصومی در گفت‌وگو با بیان اینکه سرمازدگی نمونه بارز این امر است، بیان کرد: سال‌های سال است که سرما می‌آید درختان را در آبان و فروردین ماه از بین میبرد و باز سال دیگر همان آش و همان کاسه و این مسئولان استان سمنان هستند که مدام دور خود می‌چرخند و هنوز حتی یک کار علمی و عملی برای رفع آن نیز صورت نگرفته است.
وی با بیان اینکه مورد فولاد محله نیز از این دست است، تاکید کرد: ۱۰ سال پیش چنین رویدادی رخ داده و آب گرانبها در خشک‌ترین استان کشور از زمین و آسمان نعمت گسترانیده اما چه استفاده‌ای از آن شده است؟ حتی مسئولان استان سمنان برای هدایت این آب برنامه‌ای نداشته‌اند در صورتی که همه هم و غم شأن انتقال آب از دریای خزر است.
مشکلات مدیریتی
این کارشناس گفت: ما اگر میلیاردها لیتر آب از خزر بیاوریم استان سمنان آباد نخواهد شد چرا که تفکر مدیران ما در قهقرا است به عبارت دیگر اصلاً مدیریتی نداریم! زیرا مدیران ما اگر خیلی توان داشتند آب موجود در استان سمنان را حفظ می‌کردند و این شرایط را برای فولاد محله و کوه شاهوار شاهرود و … به وضوح می‌بینیم.
معصومی با بیان اینکه مسئولان استان سمنان آب موجود در این استان را نمی‌توانند حفظ کنند آن وقت چطور می‌خواند میلیون‌ها متر مکعب آب خزر را حفظ کنند؟ بیان کرد: مشکل ما بیش از کم آبی، کم درایتی مدیران است مدیرانی که حتی در یک روستای کوچک به اسم فولاد محله ۱۰ سال است نمی‌توانند یک مشکل آب را رفع کنند.
پیشنهاداتی برای رفع مشکل بالا آمدن آب در فولاد محله شده است که مردم تنها امیدوار هستند که هرچه سریع‌تر انجام شود مسئولان محلی می‌گویند بارها و بارها مکاتباتی را با مدیران کل دستگاه‌های ذی‌ربط مثل جهاد، استانداری، آب منطقه و منابع طبیعی و … داشته‌اند اما هرگز جوابی دریافت نکرده‌اند با این حال باید دید آیا ۱۰ سال دیگر دوباره همین بلا بر سر مردم فولاد محله می‌آید؟
