سیاسی

چرا ضرغامی وزیر پرحاشیه‌ای شده است؟

«حالا مانده تا با طنز و مطایبه ما آشنا شوید.» این پاسخ عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به واکنش‌هایی است که پس از روایت اشتباه «مجسمه هرکول کرمانشاه» نشان داده شد؛ همان مجسمه‌ای که اثر اسکندر معرفی کرده و بعد از بلوایی که به خاطر این اشتباه تاریخی راه افتاد، گفت که «مطایبه، تسهیل‌کننده روابط خشک و پروتکلی ست؛ نقش دیگری به آن ندهیم.»

به گزارش ایسنا، این نخستین بار نیست که ضرغامی اینگونه سخنان خود را پای شوخی و مطایبه می‌نویسد. البته گاهی هم پیش آمده که برداشت‌ از حرفهایش را پای غرض‌ورزی رسانه‌ها نوشته است. با با این خال، اوایل که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را به عهده گرفته بود، سفری به استان فارس داشت، در بازدید از بافت تاریخی شهر شیراز، از عبارت «بافت فرسوده» به جای بافت تاریخی استفاده کرد، اما آن موقع فقط گوش جامعه میراث فرهنگی به این عبارت که اشتباه یا بر اثر ناآگاهی از زبان وزیر میراث فرهنگی خارج شده بود، حساس بود و واکنش نشان داده شد. حالا در سخنان واپسین او شنیده و دیده می‌شود که عبارت «بافت تاریخی» را با حساسیت و تفکیک شده از «بافت فرسوده» استفاده می‌کند.
او در همان سفر به پاسارگاد و آرامگاه کوروش رفت، در بین مردم و کشاورزان معترض گفت که «مردم شهر پاسارگاد به‌خاطر مقبره کوروش و قوانین ما نمی‌توانند ساختمان دوطبقه بسازند، درست کشاورزی کنند، چاه بزنند، دکل بزنند. من باید این مشکل را حل کنم. یک مقدار انقباض قوانین حریم‌ها را بردارم و انبساطی کنم. از جناب آقای رئیسی هم خواهش می‌کنم اجازه بدهند هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی و هم در دولت این موضوع را با اولویت مطرح کنیم، چون این تصمیم یک تصمیم ویژه و مثل حرکت روی لبه تیغ است.»
این اظهارات ضرغامی واکنش‌های اعتراضی شدیدی را در پی داشت، حتی خارج از حیطه فعالان میراث فرهنگی و باستان شناسان، به آن واکنش نشان داده شد.
مدتی بعد، ضرغامی در حاشیه یک نمایشگاه فرصت پیدا کرد تا به این انتقادها پاسخ دهد. او همه برداشت‌هایی را که از حرفایش شد، به حساب «تحریف» گذاشت و گفت: وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به‌دنبال حفر چاه در کنار مقبره کوروش نیست. تعجب می‌کنم از این تحریف و احساس کردم که به پاسخ نیازی نیست و نمی‌توان گفت که وزیر میراث می‌تواند ادعا کند که می‌خواهم در کنار مقبره کوروش چاه حفر کنم.»
در این زمینه بخوانید:

هشدار درباره عواقب دست‌کاری در حریم پاسارگاد
دنبال حفر چاه کنار مقبره کوروش نیستیم

حاشیه‌های آقای وزیر فقط کلامی نبوده است؛ اوایل امسال بود که ویدیویی از بازدیدش از مخزن موزه ملی منتشر کرد، درحالی که جام سفالین خاصی از «شهرسوخته» (سیستان و بلوچستان) با قدمت ۴۵۰۰ سال را دست می‌چرخاند. او همینطور که یک دستبند طلا با قدمت ۳۷۰۰ سال و یک جام مرمرین دیگر به قدمت ۴۵۰۰ را به دست گرفته بود، درباره وضعیت نامناسب نمایش آثاری که در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود، سخن گفت. اما رفتار حاشیه برانگیزش با آثار تاریخی باعث شد حرف درستش درباره فضای محدود موزه ملی و وضعیت نگهداری آثار در مخزن موزه، کم‌تر شنیده شود.
پاسخ ضرغامی به اعتراض‌هایی که شد، این بود: «در همین مخزن موزه ملی، ۱۰ برابر آثاری که به نمایش گذاشته شده، اثر در مخزن نگهداری می‌شود. یک بار هم که ما  یکی از این آثار را از این مخزن نشان دادیم، به روح قضیه توجه نکردند. این‌ها را که ربات جابه‌جا نمی‌کند، همکاران من جابه‌جا می‌کنند. البته یک راه‌حل درنظر گرفتیم که در استان‌ها و شهرستان‌ها این آثار به نمایش گذاشته شود.»
در این زمینه بخوانید:

۳ میلیون شیء تاریخی پشت درهای بسته
وای اگر که سقوط کند!

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مدتی بعد از حواشی بازدید مخزن موزه، سفری به اصفهان داشت. ویدیوی دیگری از خود طبق روال معمول در صحفه اینستاگرامش منتشر کرد، آن هم در حال سافاری کردن در تپه‌ای شنی. بسیاری به او واکنش نشان دادند که در این اوضاع و احوال نامناسب گردشگری و میراث فرهنگی و صنایع دستی، وزیر همچون اینفلوئنسرهای اینستاگرامی مشغول سفر و خوش‌گذرانی است. ضرغامی هم به این حرف‌ها که سفرهایش را حاشیه‌برانگیز جلوه دادند، این‌طور واکنش نشان داد: «بعضی مواقع بدون تحقیق، خبرهای نادرستی در فضای مجازی منتشر می‌شود، مثلا همین که بعضی‌ها می‌گویند “وزیر میراث فرهنگی خوب است فقط به همان میراث فرهنگی توجه کند، به کشاورزی و حوزه‌های دیگر چه کار دارد”. این درحالی است که در سفرهای استانی وزرا نماینده دولت هستند، یعنی تقسیم کار صورت می‌گیرد و هر وزیر به یک شهرستان می‌رود و حوزه ماموریتی خود را به‌طور ویژه رسیدگی می‌کند و باید در جلسات مردمی شرکت کند و در پایان روز هم در جلسه شورای اداری استان در حضور رییس‌جمهور گزارش کار حوزه ماموریتی خود را بدهد. بنابراین، اگر مشاهده کردید وزیر راه در سفری استانی درباره میراث فرهنگی نظر داد، دیگر کسی نمی‌تواند به وزیر راه ایراد بگیرد که چرا وارد این حوزه شده است و باید فقط به راه و جاده رسیدگی کند. او به درستی در منطقه‌ای که حوزه ماموریتی‌اش بوده به عنوان نماینده دولت رسیدگی کرده است و ما هم از او خواسته‌ایم این کار را انجام دهد.»
ضرغامی اضافه کرد که «گاهی برخی دوستان که خود را کارشناس معرفی می‌کنند، خبر نادرستی می‌دهند و بعد هم به صفحه اینستاگرام ضرغامی ارجاع می‌دهند و می‌گویند که “وزیر به جای آن‌که به مسائل میراث فرهنگی و گردشگری بپردازد، راجع به کبوترخانه و سافاری نظر می‌دهد”. این بحث‌ها نشان می‌دهد آن فردی که خود را کارشناس معرفی می‌کند، حداقل اطلاعات میراث فرهنگی را ندارد. فکر می‌کند آن کبوترخانه یعنی کبوتربازی روی پشت‌بام‌های قدیم در فیلم «طوقی» علی حاتمی.»
ضرغامی که حدود هشت سال ریاست صدا و سیما را برعهده داشته و حالا در توئیتر گاه و بی‌گاه، به سیاست‌های صدا و سیما نقد می‌کند، اکنون فضای مجازی را مرجع بهتری برای اطلاع‌رسانی‌های خود و ارتباط با مخاطبان می‌داند و از همین رو، پی در پی ویدیو و عکس از سفرها و دیدارهایش منتشر می‌کند که به خاطر نوع ادبیات و لحنی که به گقته خودش «مطایبه‌آمیز» است، به اعتقاد برخی از فعالان و کارشناسان که در انتظار تدبیر و اقدامی برای تغییر هرچند کوچک در وضعیت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هستند، بیشتر چهره‌ای انفلوئنسری و اینستاگرامی پیدا کرده است.
او اوایل خردادماه ۱۴۰۱ درحالی‌که در اولین نشست خبری خود پس از حدود هشت‌ماه وزارت، شرکت کرده بود و جلیقه «پایگاه میراث جهانی تخت جمشید» را به تن کرده بود تا بیشتر به چشم حدود ۱۴۹ خبرنگاری که دعوت کرده، بنشیند، به حاشیه‌هایی که از حرف‌ها و ویدئوهای سفرهایش بیرون می‌آید و گاه صفحه‌های خبری رسانه‌ها می‌نشیند، پاسخ داد: «موضوعات سطحی و اطلاعات ناقص عامل قضاوت‌هایی می‌شود که درست نیست. اجازه دهید آزاداندیشی در میراث فرهنگی رواج پیدا کند و پرچمدار سانسور نشویم. نخبگان در فضای مجازی اجازه دهند همه حرف بزنند، به هر حال رسانه‌ها به دلیل شرایطی نمی‌توانند به همه مسائل بپردازند، بنابراین باید از فضای مجازی که اکنون در اختیارمان است و عده‌ای می‌خواهند نباشد، به درستی استفاده کنیم.»
در این زمینه بخوانید:

توضیحات ضرغامی درباره سفرهای حاشیه‌سازش
از چاه پاسارگاد تا سانسور شیر و خورشید و فوبیای ایران

مدتی از این حرف‌ها نگذشته بود که او در جمع هتلداران حاضر شد و این‌بار با استفاده از دو عبارت «کازینو» و «شیره‌کش خانه» حاشیه‌ساز شد. ماجرا از این قرار بود که یکی از هتلداران با شرح وضعیت و محدودیت سرو قلیان در رستوران های فضای باز هتل‌ها از وزیر خواست برای حل این مشکل چاره‌ای بیندیشد که ضرغامی هم گفت: «حالا چهارتا عرب این گوشه می‌خواهند قلیان بکشند، چه اشکالی دارد، بکشند و نکشند، کجا بروند. این زیر میز زدن‌ها همین است. منطق ندارد. ببخشید ما نمی‌خواهیم هتل‌ها را شیره‌کش خانه کنیم، اگر با یک منطقی کاری انجام می‌شود درک باید شود…»
بسیاری از هتلداران باور نمی‌کردند وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از چنین عبارتی استفاده کرده باشد، اما ضرغامی شکل انتقال حرفهایش را به پای غرض‌ورزی رسانه‌ها نوشت و با انتشار ویدیوی کامل حرفهایش، در همان صفحه اینستاگرام درحالی که از آن عبارت استفاده کرده بود، نوشت: «شیره‌کش خانه! در خبرها آمده بود که ضرغامی گفته: هتل شیره‌کش خونه نیست! یعنی الان هست و نباید باشد! ببینید خطا و یا غرض‌ورزی رسانه‌ای تا چه اندازه معنی را تغییر می‌دهد. این ویدیو قبل از این‌که آموزشی برای رسانه‌ها باشد، یک موضوع آموزشی برای مخاطبان است.»
در این زمینه بخوانید:

هتل شیره‌کش‌خانه و کازینو نیست!

هنوز غائله این حرف‌ها نخوابیده بود که سفر او به بیستون و روایتش از «هرکول» یک حاشیه دیگر درست کرد. ویدئوی دیدار با مجسمه هرکول و بیستون را خودش منتشر کرده است، درحالی که همراهی هیأتی متشکل از مسؤولان میراث فرهنگی کرمانشاه و راهنمای گردشگری و مسؤول پایگاه بیستون به سمت مجسمه و کتیبه بیستون قدم می‌زند، می‌گوید: «اومده اینجا، لشگر اسکندر، دیده کرمانشاه همه پهلوانن، اینم برا این‌که کم نیاره یه مجسمه «هرکول» زده گفته آقا ماهم هستیم؛ اینو راهنماهای ما بایذ بگن که عمرا این چیزا رو بلد نیستن بگن.»
این اظهارات با واکنش صریح و انتقادی و گاه مشابه لحن وزیر، با خوش‌طبعی و طنز مواجه شده است؛ مهدی شادکام، پژوهشگر مطالعات ایرانشناختی خطاب به وزیر در همان فضای مجازی می نویسد: «بله بلد نیستند، چون این مجسمه برای دوره سلوکی ـ اشکانی‌ است و حدودا ۱۵۰ سال بعد از حمله اسکندر ساخته شده.»
وزیر اما این اشتباه بارز تاریخی خود را به حساب رفتار شوخ‌طبعانه و لحن طنزآمیزش گذاشت و گفت: «ویدیویی چند روز قبل در فضای مجازی درباره مجسمه هرکول در بیستون به گردش درآمد بیشتر شبیه طنز و شوخی بود. بعدها برادر پژوهشگری نوشت که این مجسمه مربوط به دوره اسکندر نیست، که درست است. این مجسمه مربوط به دوره سلوکیان است. بنده هم در این ویدیو به طنز سخنانی عرض کردم، اما به نظر می‌رسد برخی عزیزان متوجه فضای شوخی نشده نشدند. نباید با برخی سخنان کاری کرد که فضای طنز در کشور بسته شود. از رسانه‌ها و شخصیت‌های مستقل علمی و اجتماعی درخواست می‌کنم بین طنز و غیر طنز تفکیک قائل شوند.»
هنوز قضیه هرکول تمام نشده بود که عکسی از او در فضای مجازی این بار از سوی صفحه خبری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منتشر شد که جام زرین مشکین شهر را میان پنبه‌های بهداشتی و در ظرف جانونی خدمتش آورده‌اند، برای نمایش در موزه‌ای که سال هاست در انتظار راه‌اندازی است. اگرچه این شیوه نمایش و جابه‌جایی جام زرین به ابتکار مسؤولان میراث فرهنگی استان اردبیل بوده، اما آن هم به نام ضرغامی تمام شد، طوری که خودش هم ویدویی با هشتگ و تیتر «جانونی» در صفحه اینستاگرمش منتشر کرد و حتی خود را ملزم به پاسخگویی درباره آن دانست و از فرصت مصاحبت با خبرنگاران در حاشیه هیأت دولت استفاده کرد و درباره این گاف پرشمار شده در فضای مجازی توضیح داد: «نباید با برخی سخنان، کاری کرد که فضای طنز در کشور بسته شود! رسانه‌ها و شخصیت‌های مستقل علمی و اجتماعی درخواست می‌کنم بین طنز و غیر طنز تفکیک قائل شوند. آن‌چه با هشتگ «جا نونی» در شبکه‌های اجتماعی پربازدید شده و حتی بخش خبری ۲۰:۳۰ هم با آن شوخی کرده، مربوط به سال‌های قبل بوده است. بنده روز گذشته از موزه مشکین‌شهر بانک ملی بازدید کردم، امیدوارم کار اجرایی پروژه تکمیل این پروژه هر چه زودتر به اتمام برسد تا اشیاء ارزشمند به داخل موزه منتقل شود.»
ضرغامی اما در همان گفت‌وگو، یک گاف دیگر می‌دهد که البته هنوز به آن پاسخ نداده که آیا این یکی هم شوخی و مطایبه بوده یا تحریف و برداشت اشتباه رسانه‌ها؟! اشتباه او این بار به مسجد جامع عباسی یا همان مسجد شاه و یا امام برمی‌گردد که مدتی است انتشار عکس‌های گنبد آن پس از مرمت و باز شدن داربست‌ها بحث‌برانگیز شده است. گاف او بدون تذکر و اصلاح نیز در بیشتر رسانه‌ها منتشر می‌شود. ضرغامی به جای آن‌که بگوید مسجد جامع عباسی (مجسد امام یا مسجد شاه) می‌گوید: «کار مرمت گنبد مسجد شیخ لطف‌الله از ۱۲ سال قبل آغاز شده بود. از زمانی که داربست‌ها باز شد، احساس شد اشکالاتی در نحوه مرمت گنبد وجود دارد، به همین دلیل بلافاصله به پژوهشگاه وزارتخانه ماموریت دارم با همکاری معاونت میراث فرهنگی بررسی کنند تا مشخص شود اشکال در کدام قسمت گنبد وجود دارد، متخلفان مشخص شود و بعد تحت مدیریت هیأتی خبره و متبحر مرمت، تجدید شود. این پروژه باعث شد که روی کل پروژه‌های مرمتی وزارتخانه که در طول زمان انجام می‌شود، نظارت همه جانبه‌ای شود تا ان‌شاءالله شاهد تکرار این مسائل نباشیم. هیچ توجیحی برایم در اتفاقی که در مرمت گنبد «شیخ لطف‌الله» افتاد قابل قبول نیست و خاطیان مجازات می‌شوند.»
البته که مرمت گنبد مسجد شیخ لطف‌الله هم در سال ۹۸ نیز زیر سوال رفته بود و چالش آن همچنان پابرجاست و خطای مرمتی فاحش آن نیز برطرف نشده است، اما گنبد آن مسجد کجا و گنبد مسجد جامع عباسی کجا؟!
در این زمینه بخوانید:

ضرغامی: کاری نکنید که فضای طنز بسته شود

با این اوصاف گروهی هم بر این اعتقادند که لغزش‌های کلامی وزیر جدید میراث فرهنگی و گردشگری صرفا به دلیل تازه‌کاری او در این حوزه‌ها نیست، بلکه از سوی فردی که سال‌ها تجربه مدیریت رسانه داشته، در فضاهای جدید، ترفندی است برای جلب توجه‌ها به این حوزه؛ مخصوصا که آقای وزیر در سال‌های خانه‌نشینی و بی‌مسؤولیتی، با گروهی از جوانان فعال در فضای مجازی و دارای ایده‌ها تبلیغاتی در این حوزه آشنا شده و آن‌ها را در وزارتخانه هم با خود برده و به کار گرفته است؛ هرچند که برخی هم او را متهم می‌کنند که این بیشتر جلب توجه شخصی است تا حوزه کاری.
انتهای پیام

منبع خبرگزاری ایسنا

آگهی
دکمه بازگشت به بالا