درد بی درمان دارو – salamatnews

«دارو» ازجمله کالاهای در حال افزایش قیمت است؛ البته چند ماهی می‌شود این بازار برای افزایش قیمت و حتی جهش تلاش می‌کند. حذف یا کاهش سهمیه ارزی دارو و تجهیزات پزشکی باعث گرانی و کمیابی داروهای داخلی و خارجی شده است؛ این در حالی است که مجلس و دولت مخالفت خود را در بودجه ۱۴۰۰ با حذف ارز ترجیحی برای دارو و لوازم پزشکی اعلام کرده‌اند.

براساس اعلام مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در سه سال گذشته سهمیه ارزی دارو و تجهیزات پزشکی کاهش پیدا کرده و شایعه حذف ارز ترجیحی در بودجه سال ۱۴۰۱ نیز به این گرانی‌ها دامن زده است. نکته عجیب اینجاست که برخی داروهای تولید داخل که برای بیماران خاص مصرف می‌شوند در مواردی بیش از ۴۰۰درصد افزایش قیمت دارند و افزایش قیمت‌ها باعث کمیابی این قلم داروها نیز شده است.

در این میان مدیر روابط‌عمومی بانک مرکزی از اختصاص یک میلیارد دلار ارز برای واردات دارو خبر داد. «مصطفی قمری‌وفا» در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «بانک مرکزی در ادامه روند تخصیص ارز برای واردات دارو، امروز معادل یک میلیارد دلار به این امر اختصاص داد. این روند ادامه خواهد داشت.» اما به‌راستی مشکل مساله دارو چیست؟

این روزها کمبود دارو دوباره به چشم آمده است و بیماران نسخه‌به‌دست از این داروخانه به آن داروخانه گز می‌کنند برای یافتن مُسکن دردهای‌شان؛ آن هم نه‌فقط داروهای خارجی، بلکه حالا برخی داروهای ایرانی هم گیر نمی‌آیند. دارو و اختلال در زنجیره تامین دارو؛ هشداری که بارها و بارها ازسوی متخصصان این حوزه داده شده بود و گویا حالا عیان شده است؛ به‌طوری‌که از کمبود بیش از ۱۰۰قلم دارو سخن به میان می‌آید.

این کمبودها در شرایطی است که نرخ «ارز» نیز موضوع چالش‌برانگیز این روزهای حوزه داروست؛ به‌طوری‌که برخی ادامه سیاست تخصیص ارز ۴۲۰۰تومانی به دارو را علت معضل کمبود دارو می‌دانند و معتقدند که ارز دولتی دیگر کفاف تامین دارو و مواد اولیه دارویی را نمی‌دهد و واردکنندگان در صف تخصیص ارز مانده‌اند و معتقدند که باید سوبسید دارو را از طریق بیمه‌ها و به‌صورت مستقیم به بیماران پرداخت کرد.

«محمدعلی محسنی بندپی»، عضو کمیسیون بهداشت گفت: گلایه ما نسبت‌به دولت غصه تلخ و غم‌انگیز کمبود و گرانی داروهاست که در این روزها مردم و بیماران را به‌شدت نگران کرده است. در لایحه بودجه۱۴۰۱ مصوب کردیم که اگر دولت قصد حذف ارز ترجیحی دارو را دارد، قیمت‌ها نباید از نرخ شهریور ۱۴۰۰ بالاتر رود، درحال‌حاضر ارز ترجیحی حذف نشده اما روزبه‌روز قیمت‌ها در حال افزایش است؛ بنابراین لازم است دولت و وزارت بهداشت به قید دو فوریت به این موضوع بپردازد.

نماینده مردم نوشهر در مجلس گفت: چگونه می‌توانیم مدعی حمایت از تولید داخل باشیم درحالی‌که محصولات مرکبات و کیوی باغداران غرب استان مازندران در انبارها در حال پوسیدن است. علی‌رغم قول مساعد وزیر جهاد کشاورزی، وزیر امورخارجه و وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکنون هیچ اقدامی صورت نگرفته است. لازم است با جدیت به این موضوع رسیدگی شود.

 دارو در ایران نسبت‌به سایر کشورها ارزان‌تر است

 دکتر «علی فاطمی»، نایب‌رییس انجمن داروسازان ایران درباره حواشی مربوط به افزایش قیمت دارو و مباحث مطرح‌شده درخصوص تغییر سیاست ارزی دارو، گفت: در سال۱۳۹۹ و نیمه اول سال۱۴۰۰ افزایش قیمتی در حوزه دارو که عمدتا در داروهای OTC یا بدون نسخه و داروهای خارجی که مشابه ایرانی دارند، اتفاق افتاد. دلیل این افزایش قیمت هم این بود که ارز دولتی به‌اندازه کافی وجود نداشت.

درنتیجه واردات داروهای بدون نسخه و داروهای خارجی را که مشابه ایرانی دارند، با ارز نیمایی آزاد کردند و منجر به گران شدن این داروها شدند؛ به‌طوری‌که برخی از این داروها پنج برابر افزایش قیمت داشتند؛ مانند داروهای بیماران صعب‌العلاج ازجمله مبتلایان ام‌اس که آمپول بتافرون دومیلیون تومان بود و به‌یک‌باره به ۹ تا ۱۰میلیون تومان رسید یا داروهایی مانند ناپروکسن و مسکن‌ها که قیمت‌های آن‌ها هم بالا رفت.

داروهای خارجی که مشابه داخلی داشتند نیز چهار تا پنج برابر گران شدند و قیمت داروهای بدون نسخه هم تقریبا دو برابر شد. در داروهای ایرانی غیر OTC نیز افزایش قیمت وجود داشت اما متعارف بود و اینطور نبود که چند برابر شوند.وی با بیان اینکه در کل قیمت داروهای ایرانی همچنان نسبت‌به قیمت‌های جهانی ارزان است، درباره وضعیت قاچاق معکوس دارو، گفت: بحث قاچاق معکوس در حوزه دارو، کاملا وابسته به قیمت ارز است؛ زیرا زمانی که به‌عنوان‌مثال، انسولین را بسیار ارزان می‌خریم، درحالی‌که قیمت آن در بازار آزاد چند برابر است، طبیعی است که جذابیت دارد و عده‌ای این دارو را از مرزهای کشور خارج می‌کنند درحالی‌که اگر انسولین را با ارز نیمایی وارد کنند، قیمتش چهار تا پنج برابر بیشتر می‌شود و در این صورت قاچاق صرف نمی‌کند.

درمجموع مهم‌ترین مزیتی که حذف ارز دولتی دارد، این است که جلوی قاچاق معکوس دارو را گرفته و بر کاهش کمبودهای دارویی هم اثر دارد. اکنون بسیاری از کارخانه‌ها وقتی ببینند که تولید دارو برای‌شان صرف نمی‌کند، تولیدشان را کاهش می‌دهند؛ زیرا توزیع ارز دولتی محدود است، تولیدشان کم شده و کمبود دارو به وجود می‌آید.
 

موانعی که باید برطرف شود

 وی با اشاره به بحث‌های مربوط به تغییر سیاست ارزی دارو، گفت: دلیل اینکه در اواخر سال گذشته با کمبود شدید داروهای ایرانی مواجه شدیم، این بود که کارخانه‌ها نمی‌توانستند با ارز دولتی مواداولیه موردنیازشان را وارد کنند و درنتیجه تولیدشان کاهش یافت. اگر ارز نیمایی شود، تولیدکنندگان به‌راحتی مواداولیه را وارد کرده و تولید داروی ایرانی افزایش می‌یابد و داروی خارجی وارداتی هم بیشتر در اختیار مردم قرار می‌گیرد.فاطمی گفت: در کل حذف ارز دارو و انتقال آن به بیمه‌ها، به نفع مملکت ماست، به‌شرطی‌که مکانیزم‌های بیمه‌ای به‌درستی عمل کنند.

در سال گذشته بین ۳۵ تا ۴۰هزار میلیارد تومان دارو در ایران فروخته شده اما بیمه‌ها پول ۱۲ تا ۱۳درصد آن را پرداخت کرده‌اند و بقیه را هم مردم از جیب خودشان پرداخت کردند. تقریبا بیمه‌ها یک‌سوم پول پرداختی مردم برای دارو را پرداخت می‌کنند درحالی‌که در جاهای دیگر دنیا به این صورت نیست و بیمه‌ها پوشش بیشتری بر داروها اعمال می‌کنند.

فاطمی افزود: البته ارزش بازار دارویی ایران نزدیک به ۱۰۰هزار میلیارد تومان بود که بخش زیادی از آن را دولت پرداخت کرد و دولت بالای ۶۰هزار میلیارد تومان سوبسید برای دارو پرداخت کرده است. حال تاکنون دولت این بیش از ۶۰هزار میلیارد تومان را به‌صورت ارز دولتی به واردکنندگان و تولیدکنندگان می‌پرداخت اما می‌تواند این میزان را به بیمه‌ها تخصیص دهد و از طریق یک سازوکار مناسب به گونه‌ای عمل شود که پرداخت از جیب مردم افزایش پیدا نکند و قطعا این مسیر مناسب‌تر است.

 در کل حذف ارز دارو و انتقال آن به بیمه‌ها، به نفع مملکت ماست، به‌شرطی‌که مکانیزم‌های بیمه‌ای به‌درستی عمل کنند. در سال گذشته بین ۳۵ تا ۴۰هزار میلیارد تومان دارو در ایران فروخته شده اما بیمه‌ها پول ۱۲ تا ۱۳درصد آن را پرداخت کرده‌اند و بقیه را هم مردم از جیب خودشان پرداخت کردند.