حل مشکل کمبود ذخایر خون؛
محققان با استفاده از آنزیم های یک باکتری روده، آنتی ژن گلبول های قرمز مشخص کننده گروه خونی را حذف کردند و به این ترتیب یک گام به تولید خون اهدایی جهانی نزدیک شدند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از نیواطلس، به طور کلی در جهان کمبود ذخایر خون برای انتقال این ماده حیاتی وجود دارد که یکی از دلایل این امر افزایش جمعیت مسن با تقاضای بیشتر برای خون و فقدان اهداکنندگان است. با این وجود اگر انبوهی از ذخایر خونی هم وجود داشته باشد، به راحتی نمی توان از آن استفاده کرد.
هر گروه خونی (آ، ب یا آ ب) یا هر گروه دیگری با وجود آنتی ژن های آ و ب متصل به زنجیره های قندی (oligosaccharide) روی سطح گلبول های قرمز شناسایی می شود. سلول های خونی در گروه اُ هیچ آنتی ژنی ندارند. هنگام انتقال خون باید گروه خونی اهداکننده و دریافت کننده یکسان باشد. در غیر اینصورت سیستم ایمنی به سلول های خونی اهداشده حمله و آنها را نابود می کند. این امر واکنشی مرگبار در پی خواهد داشت.
در همین راستا محققان دانشگاه فنی دانمارک(DTU) و دانشگاه لوند سوییس از آنزیم های تولید شده توسط یک باکتری معمول در روده برای حذف کردن آنتی ژن های آ و ب از گلبول های قرمز استفاده کردند. ماهر ابوهاشم یکی از مولفان ارشد تحقیق در این باره می گوید: برای نخستین بار کوکتل های آنزیمی جدید نه تنها آنتی ژن های معرف آ و ب را حذف کردند بلکه انواع دیگری از آنتی ژن که تصور نمی شد برای ایمنی انتقال خون چالش برانگیز باشند، را نیز حذف کردند.
باکتری روده کارگشای تولید گروه خون جهانی
همانطور که گفته شد، اصطلاح گروه خونی براساس ترکیبی از آنتی ژن های موجود روی سطح گلبول های قرمز خون هر فرد تعیین می شود. منظور ابوهاشم از انواع دیگر آنتی ژن در حقیت آنتی ژن های گروه خونی کشف شده از زمان کشف چهار گروه خونی در 120 سال گذشته تاکنون است.
محققان روی باکتریومی به نام Akkermansia muciniphila تحقیق کردند که در غشای روده انسان های سالم وجود دارد. همانطور که از نام آن، muciniphila، پیداست، این باکتری عاشق موسین، جزء اصلی مخاطی است که غشای داخل روده تولید می کند. باکتری مذکور از آنزیم ها برای تجزیه موسین ها برای ایجاد منبع کربن، نیتروژن و انرژی استفاده می کند و به طور اتفاقی، علاوه بر ظاهر شدن روی گلبول های قرمز در آنتی ژن های گروه خونی در غشای پوشش مخاطی وجود دارد.
نکته مهم درباره مخاط روده این باکتری است که می تواند روی ماده مذکور زندگی کند و بیشتر اوقات آنزیم هایی دارد که ساختار قند مخاطی را می شکند.
محققان 24 آنزیم باکتریایی را روی نمونه های خون آزمایش کردند و متوجه شدند آنها در تبدیل گروه خونی آ و ب به یک خون جهانی کارآمد هستند. عملکرد آنها در مقابل آنتی ژن ب نسبت به آ بسیار تاثیرگذارتر بود. ابوهاشم در این باره می گوید: ما به تولید خون جهانی از اهداکنندگان با گروه خونی ب نزدیک هستیم. البته باید تحقیقات بیشتری برای تبدیل گروه های خونی پیچیده تر آ انجام داد. تمرکز اصلی ما اکنون این موضوع است که آیا موانع دیگری در این زمینه وجود دارد یا خیر و اینکه چگونه می توان آنزیم های بدنمان را طوری ارتقا داد تا به هدف نهایی تولید خون جهانی دست یافت.
این تحقیق در ژورنال نیچر میکروبیولوژی منتشر شده است.
