محققان دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران موفق به ارائه روشی برای بهبود همزمان توان تفکیک مکانی و دقت دمای سطح زمین بدست‌آمده از تصاویر حرارتی ماهواره‌ای شدند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه تهران، نتایج این پژوهش که در قالب پایان‌نامه دکترای محمد کریمی فیروزجایی با عنوان «ارائه روشی جهت بهبود همزمان توان تفکیک مکانی و دقت دمای سطح زمین بدست آمده از تصاویر حرارتی ماهواره‌ای» در گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه تهران و با راهنمایی مجید کیاورز و سید کاظم علوی پناه انجام شده است، در یکی از معتبرترین مجلات بین‌المللی به نام Remote sensing of Environment با ضریب تأثیر ۵/۱۳ به چاپ رسید.
کاظم علوی‌پناه، استاد دانشگاه تهران و برنده نشان عالی دانش دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران که یکی از استادان راهنمای این رساله دکتری بوده است، درباره اهمیت تحقیق انجام شده، گفت: «دمای سطح زمین یک پارامتر فیزیکی است که به دلیل نشان دادن میزان تشعشعات ساطع شده از سطح زمین و تبادل انرژی بین سطح زمین و اتمسفر، از اهمیت بالایی برخوردار است. در دهه‌های اخیر با توسعه علم سنجش از دور حرارتی، محاسبه دمای سطح برای یک منطقه وسیع، با توان تفکیک مکانی-زمانی مختلف امکان‌پذیر شده است. دمای سطح به دست آمده از سنجنده‌های حرارتی ماهواره‌ای در توان‌های تفکیک مکانی و زمانی مختلف، از اهمیت بالایی در مطالعات متعدد از جمله بررسی منابع زمینی و زیرزمینی، پایش پدیده‌های محیطی، کیفیت هوا، بیلان انرژی، ساختار زمین‌شناسی، هواشناسی و اقلیمی، موضوعات و چالش‌های شهری همچون کیفیت محیط شهری، شدت جزیره حرارتی، اینرسی حرارتی و آسایش حرارتی، تغییرات اکوسیستم، مدیریت منابع آب، کشاورزی، هیدرولوژی، رطوبت سطح و تبخیر و تعرق، شناسایی پدیده‌های مختلف و اقیانوس‌شناسی برخوردار است.»
استاد تمام دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران گفت: استفاده از دمای سطح بدست آمده از تصاویر حرارتی ماهواره‌ای در کاربردهای مختلف، با چالش‌های مهمی همراه است. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، توان تفکیک مکانی این داده‌ها و اطلاعات است. در بسیاری از کاربردهای شهری و محیطی، به دمای سطح با توان تفکیک مکانی بالا نیاز است که در دسترس نمی‌باشد.
دارنده نشان عالی دانش دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: با توجه به اهمیت موضوع، محمد کریمی فیروزجایی در رساله دکتری خود با عنوان «ارائه روشی جهت بهبود همزمان توان تفکیک مکانی و دقت دمای سطح زمین بدست آمده از تصاویر حرارتی ماهواره‌ای» در گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه تهران با نظارت دکتر مجید کیاورز و اینجانب به این چالش پرداخته است.
عضو هیأت علمی دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران گفت: این گروه تحقیقاتی در این رساله، جهت‌های تحقیقاتی جدید باز کرده و الگوریتم‌های نوینی برای بهبود توان تفکیک مکانی دمای سطح بدست آمده از تصاویر ماهواره‌ای توسعه دادند که دقت و کارایی بالاتری نسبت به مدل‌های موجود و مرسوم دارند. این الگوریتم، می‌تواند در حل بسیاری از چالش‌های موجود در محیط‌های طبیعی و شهری مرتبط با حرارت مفید و مؤثر باشد.
