اصفهان- سخنگوی شورای نگهبان گفت: با وجود اینکه شورای نگهبان بیشتر به نظارت انتخاباتی شناخته شده اما اولین وظیفه و رسالتش که وقت بیشتری را از شورای نگهبان می‌گیرد، نظارت شرعی بر قوانین است.
به گزارش خبرنگار مهر، هادی طحان نظیف پیش از ظهر دوشنبه در نشست تخصصی «چهل و دو سال پاسداری از شرع و قانون اساسی» از سلسله نشست‌های تخصصی مجازی ایام الله دهه فجر به همت بسیج اساتید اصفهان اظهار داشت: یکی از اهداف اصلی تشکیل شورای نگهبان صیانت از موازین اسلامی و شرعی بودن نظام است.
وی در خصوص پیشینه شورای نگهبان، گفت: اصل دوم قانون اساسی در زمان مشروطه یک سابقه و پیش بینی اولیه از شورای نگهبان است، یک هیئت مرکبی که وظیفه آن بررسی مصوبات مجلس و رد آن در صورت مخالفت با اسلام بود. اما در مقام عمل، به دلایل مختلفی اصل آن مبهم بود و قوانین حاکم مشخص نبود و شاه هم اعتقادی به این موضوع نداشت.
اختلاف در حضور و بروز شورای نگهبان در زمان مشروطه
سخنگوی شورای نگهبان گفت: در قانون اساسی برخی از جزئیات مشخص نشده بود و اختلاف نظر بین نمایندگان و روشنفکران آن زمان وجود داشت و همه این موضوعات باعث شد که اصل تشکیل شورای نگهبان متروک بماند و عملیاتی نشود.
وی تصریح کرد: این در حالی است که با تلاش‌های شیخ فضل‌الله نوری و عضویت شهید مدرس اصل تشکیل شورای نگهبان در قانون اساسی آمد اما حضور و بروزی از آن مشاهده نشد.
طحان نظیف ادامه داد: همین آسیب‌ها باعث شد که بعد از انقلاب اسلامی ایران، نهادی مانند شورای نگهبان به طور جد به کار خود ادامه دهد. امام خمینی (ره) بعد از رأی آوردن قانون اساسی اعضای فقیه این نهاد را انتخاب و سپس نمایندگان مجلس ۶ حقوقدان را برای شورای نگهبان در تاریخ ۲۶ تیر سال ۵۹ انتخاب کردند.
انس با قانون اساسی کم است
وی با بیان اینکه متأثر از آن آسیب‌ها، جزئیات و اصول متعددی در شورای نگهبان آمده است، گفت: کمتر نهادی است که به این میزان اصل داشته باشد و اصل ۴ قانون اساسی یکی از مهمترین اصول است.
سخنگوی شورای نگهبان خاطر نشان کرد: در اصل ۴ آمده است که کلیه قوانین و مقررات باید بر اساس موازین اسلامی باشد و از سویی دیگر انس با قانون اساسی بین نخبگان ما کم است و افراد بسیاری حتی یکبار هم قانون اساسی را نخوانده‌اند.
وی در خصوص وظایف شورا، گفت: عضویت در شورای بازنگری هر ۱۲ عضو شورای نگهبان حضور دارند و نظارت بر قوانین از حیث اینکه مصوبات مجلس خلاف موازین اسلامی نباشد، تفسیر قانون اساسی، نظارت بر انتخابات و نظارت شرعی فقهای شورای نگهبان از مهمترین وظایف شورای نگهبان است که در این چهل سال تلاش خود را برای حفاظت انجام داده است.
نظارت بر مصوبات مجلس به عنوان وظیفه جاری
طحان نظیف با بیان اینکه هر مصوبه‌ای از مجلس شورای اسلامی برای شورای نگهبان ارسال می‌شود، تصریح کرد: بررسی این قوانین زمان مشخصی دارد و ۱۰ روز بیشتر فرصت ندارد که شورای نگهبان در مورد آن اظهار نظر کنند و البته می‌تواند ده روز دیگر استمهال کند و بعد از اتمام فرصت خودبه‌خود تبدیل به قانون می‌شود.
وی خاطر نشان کرد: نظارت بر مصوبات مجلس و قوانین و مقررات به عنوان وظیفه جاری این نهاد است و تمام نظارت شورای نگهبان بر روی سامانه جامع نظارت شورای نگهبان در اندیشکده آن وجود دارد و حتی مشروح مذاکرات که به نتیجه رسیده است وجود دارد و البته نظرات استدلالی مخالفان و موافقان هم اخیراً به آن اضافه شده که نمایندگان از آن استقبال بیشتری می‌کنند.
سخنگوی شورای نگهبان خاطر نشان کرد: نظارت شرعی بر قوانین، مصوبات دولتی، بخشنامه‌ها و یا مصوبات هر نهادی را شورای نگهبان نظارت می‌کنند. علاوه بر این هر شهروندی می‌تواند به دیوان عدالت اداری نسبت به برخی مصوبات شکایت کند که این مصوبه خلاف شرع است و آنها از فقها استعلام کنند.
هجمه‌های وارده بر شورای نگهبان
وی تفسیر قانون اساسی در نظام حقوقی را به عهده شورای نگهبان دانست و افزود: تفاسیر متعددی از اوایل انقلاب تا کنون ارائه شده که در سال‌های اخیر کمتر شده است.
طحان نظیف نظارت بر انتخابات را از دیگر وظایف عنوان کرد و گفت: البته شورای نگهبان بیشتر به این وظیفه شناخته می‌شود و در حالی که اولین وظیفه و رسالت آنکه وقت بیشتری را از شورای نگهبان می‌گیرد نظارت بر قوانین است.
وی با اشاره به هجمه‌های بسیاری که به شورای نگهبان در رد و یا تصویب قوانین است با ذکر مثالی توضیح داد: شورای نگهبان مصوبه تشدید مجازات اسیدپاشی را بررسی و ابهام و اشکال کرد و همه تیتر زدند که شورای نگهبان مخالف این مصوبه است در صورتی که حقوق معنوی و آسیب‌های روحی و روانی این مصوبه هم باید در نظر گرفته می‌شد به همین دلیل برگشت داده شد و سپس به قانون تبدیل شد.
قانون اساسی نیاز به بروز رسانی دارد
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: شورای نگهبان در انتخابات مجری قوانین است که البته این قوانین اشکالات و ابهاماتی دارد و نیاز به بروز رسانی دارد که باید اقتضائات امروز را در نظر گرفت و بارها این موارد گفته شده است، اما تا وقتی که قانون وجود دارد به آن عمل خواهیم کرد و نمی‌توانیم چیزی به آن اضافه کنیم.
وی در خصوص نقش شورای نگهبان در گام دوم انقلاب گفت: در گام دوم انقلاب به نیرو سازی و استفاده از نیروی جوان توصیه شده که تعداد زیادی از جوان متعهد با نگاه تخصصی به عنوان بازوان شورای نگهبان فعالیت دارند.
