اشغال ایران
-
فرهنگ
نخست‌وزیر انگلیس پس از اخراج رضاخان: دیکتاتور را بیرون کردیم!
نگاهی به آخرین روزهای رضاشاه/۵ پایانی نخست‌وزیر انگلیس این‌گونه به نمایندگان مجلس عوام گزارش داد: «دیکتاتور را بیرون کردیم و به تبعید فرستادیم و به‌جای او پادشاهی را نشاندیم که قول داده مجموعه‌ای از اصلاحات را انجام دهد.» خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ صادق وفایی: ریچارد آنتونی استیوارت نویسنده انگلیسی کتابی به نام «طلوع در آبادان؛ حمله انگلیس و شوروی به ایران ۱۹۴۱» (Sunrise at Abadan;The british and soviet invasion of iran 1941) دارد که چندسال پیش با…
-
فرهنگ
وقتی ارتشی‌ها مقاومت کردند و رضاخان فرمان توقف داد
نگاهی به آخرین روزهای رضاشاه/۴ فروغی به قوای نظامی دستور شاه را اعلام کرد که از هرگونه مقاومت خودداری کننداین‌دستور سرلشکر شاه‌بختی را در اهواز خشمگین کرد. او تلگراف زد که «چرا دست از جنگ بکشیم؟ داریم فاتح می‌شویم.» خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ صادق وفایی: کتاب «در آخرین روزهای رضاشاه» به‌قلم یک‌نویسنده انگلیسی، مطالب جالبی درباره اشغال ایران توسط متفقین و انفعال رضاخان پهلوی در دفع حمله متجاوزان دارد. این‌کتاب به برخی از زوایای تاریک این‌ماجرای تاریخی،…
-
فرهنگ
تنهافرد بی‌خبر از اشغال ایران توسط متفقین رضاخان بود
نگاهی به آخرین روزهای رضاشاه/۳ ستوان کنعانی‌زاده با اطلاع از شروع تجاوز شوروی به خاک ایران، در حالی‌که سر سربازان خود فریاد می‌زد «منتظر چه هستید؟ باید بجنگیم!»، سربازان تازه از خواب‌بیدارشده را به اسلحه‌خانه برد. خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ صادق وفایی: پیش‌تر در قسمت‌های اول و دوم پرونده بررسی کتاب «طلوع در آبادان؛ حمله انگلیس و شوروی به ایران ۱۹۴۱» یا «در آخرین روزهای رضاشاه؛ تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور ۱۳۲۰» به بهانه‌های…
-
فرهنگ
وقتی بی‌طرفی ایران به‌معنای طرفداری از انگلیس و شوروی بود
نگاهی به آخرین روزهای رضاشاه/۲ با وقوع کودتای رشیدعالی گیلانی، آلمان از ایران درخواست کرد از خاکش برای انتقال تسلیحات به عراق استفاده کند اما رضاخان که از حمله انگلستان و شوروی به ایران می‌ترسید این‌خواسته را رد کرد. خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ صادق وفایی: اولین‌قسمت از پرونده بررسی کتاب «طلوع در آبادان؛ حمله انگلیس و شوروی به ایران ۱۹۴۱» یا «در آخرین روزهای رضاشاه؛ تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور ۱۳۲۰» به جایی رسید…
-
فرهنگ
چرچیل:می‌توانیم بر قانون خودمان پا بگذاریم/رضاخان از کجا پیدا شد؟
نگاهی به آخرین روزهای رضاشاه/۱ چرچیل درباره اشغال ایران گفت: به‌عنوان وکیل جامعه ملل و آرمانهایش وارد عمل شده‌ایم و حق داریم و موظف هستیم برای پاره‌ای از همان قوانینی را که قصد اعاده و تثبیتشان را داریم زیر پا بگذاریم. خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و ادب _ صادق وفایی: ریچارد آنتونی استیوارت نویسنده انگلیسی کتابی به نام «طلوع در آبادان؛ حمله انگلیس و شوروی به ایران ۱۹۴۱» دارد که چندسال پیش با ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات…
-
فرهنگ
شهریور پرآشوب ایران در سال 1320
شهریوماه 1320 شمسی یادآور یک نقطه عطف در تاریخ ایران معاصر است؛ پایان دوران سیاه استبداد رضاخانی و آغاز سال‌هایی که سایه ویرانگر استبداد محمدرضا و جنگ جهانی دوم بر خاک این مرز و بوم افکنده شد. به گزارش خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس، ایران که در جنگ جهانی دوم اعلام بی‌طرفی کرده بود در شهریوماه ۱۳۲۰ شمسی توسط انگلیس و شوروی اشغال شد و رضاخان با دستور انگلیسی‌ها و با همان سبک و سیاق ظهورش، از میان رفت. وی بدون لحاظ…
-
فرهنگ
تفرقه‌اندازی نفتی انگلیس در جنوب ایران/ «شیخ خزعل» و عاقبت خوش‌خدمتی!
نفت ایران را نخستین‌بار انگلیسی‌ها کشف و استخراج کردند. آن‌موقع اگر می‌خواستند با دولت مرکزی ایران برای منافع و قراردادهای نفتی‌شان مذاکره کنند، کارشان سخت می‌شد؛ به جایش تفرقه انداختند و حکومت کردند بر نفت ایران و بر جنوب ایران. گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: سال ۱۲۸۰ شمسی «شیخ خزعل» پس از پدر و برادرش شد حکمران محمره یا همان خرمشهر. رئیس طایفه بود و زمیندار بزرگ بود ولی حاکم خودخوانده نبود و حکم داشت از طرف مظفرالدین…
-
فرهنگ
عملیات بزرگ انگلیس در ایران با مشهورترین کودتاچی تاریخ کشور
۳ اسفند سال ۱۲۹۹ شمسی، رضاخان در ایران کودتا کرد؛ روزهایی بود که انگلیسی‌ها می‌خواستند حال قاجارها را بگیرند و جای پای‌شان را در سیاست ایران محکم کنند و کودتایی برپا شد که مسیر تغییر حکومت از قاجار به پهلوی را هموار کرد. همین دیروز|گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: ماجرا از آنجا شروع شد که در سال ۱۲۹۸ شمسی، «میرزا حسن خان وثوق‌الدوله» نخست‌وزیر وقت با انگلیسی‌ها پنهانی مذاکره کرد و بعد معلوم شد خودش ۲۰۰ هزار تومان…
-
فرهنگ
فریاد «گرسنه‌ها» جلوی مجلس ایران/ روزگاری که «بلوای نان» بود
۱۷ آذر سال ۱۳۲۱ شمسی، مردم تهران ریختند در خیابان‌ها و تظاهرات بزرگی برپا شد. اعتراض به چه بود؟ به گرسنگی. آن‌سال نان نبود و در ایران «بلوای نان» بود و آن‌روز مردمِ گرسنه تهران شورش کردند و جلوی مجلس فریاد می‌زدند «گُشنَمونه»! همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: گرسنگی در تاریخ معاصر ایران اتفاق نادری نیست؛ سابقه‌دار است. بنا به اسناد مکتوب در دوره ناصرالدین قاجار چندبار قحطی و کمبود نان به اعتراض مردمی منجر شد…
-
فرهنگ
داستان سرشماری جمعیت در ایران؛ روزی که فهمیدیم چند نفریم!
۲۲ آبان سال ۱۳۳۵ شمسی براساس نتایج نخستین سرشماری سراسری معلوم شد جمعیت ایران ۱۹ میلیون نفر است؛ پیش‌از آن نمی‌دانستیم اصلا چند نفریم! حالا چطور بود که تا آن‌موقع حتی یک سرشماری انجام نشده بود؟ ماجرایی دارد سرشماری در ایران. همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: سرشماری سراسری در ایران در دوره قاجار کاری ناممکن به‌نظر می‌رسید؛ امکانات و تشکیلات کافی برای این کار وجود نداشت و تاریخ می‌گوید یک‌بار در سال ۱۲۳۸ شمسی می‌خواستند جمعیت…
-
فرهنگ
تشکیل کابینه با مشورت انگلیس/ کدام خائن، سربازان وطن را مرخص کرد؟
۳۰ شهریور سال ۱۳۲۰ شمسی، «محمد علی فروغی» نخست‌وزیر دوره پهلوی کابینه‌اش را معرفی کرد. این کابینه با مشورت و سفارش انگلیس شکل گرفته بود و یک چهره بسیار جنجالی با داستانی عجیب داشت؛ سرلشکر «احمد نخجوان» که وزیر جنگ شده بود. همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: چرا کابینه فروغی به سفارش انگلیس بسته شده بود؟ چون کشور در اشغال انگلیس بود. جنگ جهانی دوم بود و ۳ شهریور انگلیس از شمال و شوروی از جنوب…
-
فرهنگ
ایدئولوژی رضاخان مثل رژیمش چون سنخیتی با مردم نداشت از بین رفت
پژوهشگر تاریخ معاصر گفت: ایدئولوژی رضاخان همچون رژیمش از آن‌جایی که هیچ سنخیتی با مردم نداشت نتوانست جایگاه خود را در حافظه مردم بیابد و سرانجام خود را از بین برد. به گزارش خبرگزاری مهر، دومین روز همایش ملی «هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان؛ بررسی علل اشغال ایران و سقوط رضاخان در ۳ شهریور ۱۳۲۰» به دبیری موسی حقانی، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر، ۲۳ شهریورماه ۱۴۰۰ در این پژوهشکده با حضور اساتید مختلف حوزه تاریخ برگزار شد. نخستین…
-
فرهنگ
قرار و مدار خارجی‌ها برای تقسیم خاک ایران بین خودشان
۳۱ اوت سال ۱۹۰۷ میلادی، بریتانیا و روسیه تزاری «قرارداد سن‌پترزبورگ» را امضاء کردند. این قرارداد چه‌ربطی به ایرانی‌ها داشت؟ خیلی! قراردادی بود که نقشه ایران دوره مشروطه را بین انگلیسی‌ها و روس‌ها تقسیم کرد! همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: ماجرا از آنجا شروع شد که امپراتوری بریتانیا و امپراتوری روسیه و همچنین فرانسه می‌خواستند جلوی رقبای اروپایی‌شان ازجمله امپراتوری آلمان متحد شوند. آن موقع هنوز جنگ جهانی اول رخ نداده بود و سیاست دنیا دست…
-
عکس و فیلم
ماجرای ایستادگی ۴۸ ساعته ۳ سرباز ایرانی مقابل ارتش سرخ شوروی
سوم شهریور ۱۳۲۰ آغاز اشغال ایران توسط نیروهای شوروی و بریتانیا در طی جنگ جهانی دوم و استعفای رضاشاه پهلوی بدستور نیروهای بریتانیا است. اما ماجرای ایستادگی ۴۸ ساعته ۳ مرزبان ایرانی مقابل ارتش شوروی را ببینید. خبرگزاری فارس
-
عکس و فیلم
ماجرای ایستادگی ۴۸ ساعته ۳ سرباز ایرانی در مقابل ارتش سرخ شوروی
سوم شهریور ۱۳۲۰ آغاز اشغال ایران توسط نیروهای شوروی و بریتانیا در طی جنگ جهانی دوم و استعفای رضاشاه پهلوی بدستور نیروهای بریتانیا است. اما ماجرای ایستادگی ۴۸ ساعته ۳ مرزبان ایرانی مقابل ارتش شوروی را ببینید. خبرگزاری فارس
-
فرهنگ
یادش بخیر| روزگاری که امنیت ایران دست «ایرانی‌ها» نبود!/ چگونه ایران ابرقدرت نظامی شد؟
یک روز ناصرالدین قاجار نشست و فکر کرد که واقعاً چرا خودش و پدرانش هر وقت به جنگ مهمی رفتند، شکست خوردند؟ بعد هم برای آن‌که ارتشی قوی داشته باشد ایده «واردات ارتش» را عملی کرد؛ از همان‌موقع امنیت «ایران» افتاد دست «خارجی‌ها»! گروه تاریخ خبرگزاری فارس- امین رحیمی: شاه‌عباس صفوی ارتشی ۶۰ هزار نفری داشت و نادرشاه افشار ارتشی ۱۳ هزار نفری و کریم‌خان زند ارتشی ۱۰ هزار نفری. نفرات این ارتش‌ها بومی بودند و هنگام جنگ‌ها سواران ایلات…
-
فرهنگ
قرارداد «وثوق‌الدوله» با انگلیسی‌ها به کجا رسید؟
۳ شوال سال ۱۳۳۸ قمری، کابینه «وثوق‌الدوله» سقوط کرد. نخست‌وزیر بود و یک قرارداد ناجور با انگلیسی‌ها بست که وقتی مفادش آشکار شد، صدای مردم درآمد و دولتش سقوط کرد و خودش هم از شدت بی‌آبرویی از ایران رفت؛ «قرارداد ۱۹۱۹». همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: سال ۱۹۱۹ میلادی با این‌که یک‌سال بود جنگ جهانی اول تمام شده بود، ولی ایران هنوز اشغال بود. در روسیه تزاری انقلاب شده بود و نام حکومت شده بود شوروی…
-
فرهنگ
آغاز جنگ رسانه‌ای در ایران؛ ۸۰ سال پیش
۶ اردیبهشت سال ۱۳۰۵ شمسی نخستین فرستنده بی‌سیم موج بلند تهران شروع به کار کرد و داستان «رادیو» در ایران آغاز شد. بعدها فراگیرشدن استفاده از رادیو در ایران نیز با یک رویداد جهانی همراه شد؛ نخستین جنگ رسانه‌ای در ایران! همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: در سال ۱۳۰۳ شمسی در دوره احمدشاه قاجار نخستین ایستگاه رادیویی و تلگراف بی‌سیم در محله قصر قاجار راه‌اندازی شد. تجهیزات این ایستگاه داخل ساختمانی با معماری قاجاری قرار داشت…