عبدالله مستوفی
-
فرهنگ
«بی‌پولی شب عید»؛ مشکل تاریخی ایرانی‌ها!
بی‌پولی ایرانی‌ها در شب عید داستانی تاریخی است! در روزگاری که گوشت کیلویی نیم ریال هم نبود و پنیر اعلاء کیلویی 2 ریال هم نبود، باز هم ایرانی‌ها موقع عید بی‌پول بودند. ماجرای بی‌پولی شب عید را کسانی در تاریخ نوشته‌اند برای آیندگان. گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: بی‌پولی شب عید در دوره قاجار و در روزگاری که زندگی‌ها ساده‌تر و خرج‌ها و گرانی‌ها کمتر بود باز هم مشکلی عمومی بود و وضعیت ایرانیان برای خرید رخت نو…
-
فرهنگ
روایت سیاحان خارجی از «تو» و «بیرون» خانه ایرانی‌ها
بی‌توجهی تاریخی ایرانیان به فضای بیرونی خانه ریشه در ساختار درون‌گرایانه نهاد خانواده در ایران دارد؛ خانه است که باید جای امن و آراسته باشد و حریم باشد. در گذشته نیز خارجی‌ها از دیدن این تضاد درباره خانه‌های ایرانی تعجب می‌کردند. گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: «یاکوب ادوارد پولاک» طبیب مخصوص ناصرالدین قاجار در کتاب مشهورش «ایران و ایرانیان» به‌طور مستقیم به بی‌توجهی ساکنان ایران به محیط بیرونی خانه اشاره کرده و نوشته است: «به همان کمی که…
-
فرهنگ
داستان لوتی‌ها در ایران؛ از «چغاله‌مشدی» تا «باباشمل»!
چرا ایرانی‌ها به آدم‌های بامعرفت می‌گویند «مشتی»؟ «لوتی» و «داش‌مشدی» از کجا آمده‌اند؟ این‌‌ها از آیین «لوتی‌گری» آمده‌اند که داستانی مفصل است و مقامات و سلسله‌مراتبی دارد که از «چغاله‌مشدی» شروع می‌شود و به «باباشمل» ختم می‌شود! گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: «لوتی‌گری» در گذشته نوعی سبک زندگی بود که به شکل‌گیری یک طبقه اجتماعی به نام لوتی‌ها منجر شد. لوتی‌ها یا لوتیان مجموعه‌ای از قواعد نانوشته و آیین‌های غیررسمی داشتند و نخستین نشانه‌های ظهور این طبقه نیز…
-
فرهنگ
خواندنی‌های تاریخ| واژه «پاتوق» از کجا آمده؟
واژه «پاتوق» از کجا آمده به زبان فارسی؟ خیلی‌ها نمی‌دانند که پاتوق در حقیقت «پای طوق» بوده است و طوق همان عَلَم عزاست و این پای طوق جای مهمی بوده در زندگی ایرانیان. گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: «طوق» یا «توق» در واقع علم عزاست و درباره‌اش نوشته‌اند: «در کتب فرهنگ فارسی آن را به شکل توغ و ترکی آن را توق ضبط کرده‌اند و به‌معنای درفش و رایت و عَلَم بلندی دانسته‌اند که در ایام سوگواری، عزاداران…
-
فرهنگ
خواندنی‌های تاریخ| شعر زیبای ناصرالدین شاه برای امام حسین (ع)
ناصرالدین قاجار طبع شعر داشته و اصلا دیوان شعر هم دارد! اشعاری هم دارد در مدح ائمه معصومین (ع) و از همه مشهورتر شعری است درباره امام حسین (ع) و واقعه کربلا که خیلی‌ها شنیده‌اند، ولی نمی‌دانند شاعرش ناصرالدین است. گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: ناصرالدین آن‌طور که خودش می‌گفت و رفتارش نشان می‌داد، عاشق امام حسین (ع) بود و یکی از نشانه‌هایش اینکه در دوره وی مجالس عزاداری ایام محرم در تهران و شهرهای بزرگ رونق گرفت.…
-
فرهنگ
باورتان می‌شود قدیم‌ها «دندانپزشک دوره‌گرد» هم داشتیم؟ +تصاویر
دوره‌گردها امروزه کمیابند، اما روزگاری در ایران دوره‌گردی خودش یک روش مهم اشتغال بود؛ در دوره قاجار که دوره‌گردها از کارهای ساده تا پیچیده را انجام می‌دادند و دندانپزشک دوره‌گرد هم داشتیم. آلبوم عکس دوره‌گردهای قاجاری دیدنی است. گروه تاریخ خبرگزاری فارس- امین رحیمی: در دوره قاجار حال و هوای مشاغل چه‌طوری بود که دوره‌گردی رواج داشت؟ طبق احصائیه یا همان آمارگیری سال ۱۲۶۲ شمسی، در تهران تعداد شاغلان حدود یک‌هشتم کل جمعیت بود و «جعفر شهری» در کتاب «تاریخ…
-
فرهنگ
واکنش ایرانی‌ها به «روزه‌خواری» در عهد قاجار
در عهد قاجار روزه‌خواران چه وضعیتی داشته باشند، خوب است؟ روزه‌خواری در دربار مشکلی نداشت! ولی در میان مردم عادی، روزه‌خواران رسوا بودند و یک ماجرای جالب هم در تاریخ هست درباره رفتار عجیبی که با روزه‌خواران شد. گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: در دربار قاجار وضعیت روزه خیلی جالب بوده است و ناصرالدین قاجار که خودش مشهور بود به روزه‌خواری در خاطراتش گزارش داده است: «کسانی که روزه می‌خوردند اول خودمان بودیم که به هزار دلیل عقلی…
-
فرهنگ
سیزده‌بدرهای قدیم این شکلی برگزار می‌شد/ سیزده‌بدر، سالِ دگر، خونه شوهر
«برویم دسته‌جمعی یک هوایی بخوریم!»؛ همین‌کاری که ایرانی‌ها همیشه مشتاقش هستند، پدران و اجدادشان هم دوستش داشتند. سیزده‌بدر هم که هزاران سال بود روزِ همین کار بود و می‌رفتند و در دامان طبیعت دسته‌جمعی خوش می‌گذراندند؛ نوشِ جان‌شان! همین دیروز|گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: از مراسم سیزده‌بدر قدیم، گزارش‌ها و اطلاعاتی در تاریخ معاصر ایران وجود دارد، ولی از همه بهتر «عبدالله مستوفی» گزارش داده است از اجرای این آیین هزاران ساله ایرانی‌ها در اواخر دوره قاجار. او…
-
فرهنگ
قدیمی‌ها هم «مسافرت نوروزی» می‌رفتند؟
مسافرت نوروزی از کی میان ایرانیان رواج یافت؟ آیا سفر نوروزی در همین یکی دو دهه اخیر مرسوم شده است؟ «عبدالله مستوفی» در کتاب «شرح زندگانی من» گزارش داده که این کار در اواخر دوره قاجار و پس از مشروطه رایج شده است. گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: مسافرت نوروزی در ایران تا دوره قاجار مرسوم نبود و حتی بنا به نوشته «عبدالله مستوفی» در کتاب «شرح زندگانی من» این‌طوری بود که کسی خانه‌اش را در ایام نوروز…
-
فرهنگ
یک آش تاریخی و دو ضرب‌المثل قدیمی/ «یک وجب روغن» روی کدام آش بود؟
ناصرالدین قاجار که زیاد کارهای عجیب می‌کرد هر سال یک آش نذری می‌پخت که آداب و رسوم خاص خودش را داشت و دو تا ضرب‌المثل هم رایج کرد در زبان فارسی؛ این همان «آش سرخه‌حصار» است که «یک وجب روغن» رویش بود! گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: ناصرالدین قاجار گاهی هوس می‌کرد کارها را جور دیگری انجام بدهد و ببیند نتیجه چه می‌شود؛ شاید جالب بشود. بر همین اساس گاهی دستور پخت غذاها را هم تغییر می‌داد و…
-
فرهنگ
کار عجیب «فتحعلی قاجار» پیش از امضای «ترکمانچای»
۱ آبان سال ۱۲۱۳ شمسی، «فتحعلی شاه قاجار» درگذشت. دوره سلطنت وی طولانی بود و کارهای بسیاری انجام داد که بدترین آنها جداکردن ارمنستان و گرجستان و آذربایجان و ایالت‌های داغستان و نخجوان از ایران بود! همین دیروز| گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: فتحعلی قاجار، پادشاهی را از عمویش «آقا محمد خان» به ارث برد و از سال ۱۱۷۶ تا ۱۲۱۳ شمسی سلطنت کرد. وی در مدت ۳۷ سال سلطنتش ۲۵ سال با امپراتوری روسیه در حال جنگ…
-
فرهنگ
کار عجیب «فتحعلی قاجار» پیش‌از امضای «ترکمانچای»!
۱ آبان سال ۱۲۱۳ شمسی، «فتحعلی شاه قاجار» درگذشت. دوره سلطنت وی طولانی بود و کارهای بسیاری انجام داد که بدترین آنها جداکردن ارمنستان و گرجستان و آذربایجان و ایالت‌های داغستان و نخجوان از ایران بود! همین دیروز|گروه تاریخ خبرگزاری فارس- امین رحیمی: فتحعلی قاجار، پادشاهی را از عمویش «آقا محمد خان» به ارث برد و از سال ۱۱۷۶ تا ۱۲۱۳ شمسی سلطنت کرد. وی در مدت ۳۷ سال سلطنتش ۲۵ سال با امپراتوری روسیه در حال جنگ بود و…
